Ung thư vú là loại ung thư phổ biến nhất và là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trong các loại ung thư ở nữ giới ở thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng. Ung thư vú là ung thư biểu mô tuyến vú, các khối u ác tính nguyên phát tại vú, có thể ở bất kì vị trí nào trong vú. Khối u có thể xâm lấn và di căn đến bất kì vị trí, cơ quan khác trong cơ thể.
Một số yếu tố tăng khả năng bị ung thư vú:
- Yếu tố di truyền: Nếu nhưng trong gia đình của một người có mẹ, chị gái, em gái mắc bệnh ung thư vú thì tỉ lệ bị ung thư của người đó rất cao. Mỗi người đều có hai bản sao của gene, một thừa hưởng từ mẹ và một thừa hưởng từ cha. Nếu một người mang 1 gen bị đột biến thừa hưởng từ cha hoặc mẹ mà gen được thửa hưởng còn lại vẫn bình thường thì họ vẫn không bị ung thư vú nhưng tỉ lệ mắc bệnh rất cao vì chỉ cần một sai sót nhỏ hoặc một yếu tố khác tác động làm cho gen thừa hưởng còn lại bị đột biến thì người đó sẽ mắc bệnh ung thư vú. Đột biến gen đa phần trên BRCA1 VÀ BRCA2. Đây là những gen mã hóa tạo ra các protein BRCA1 VÀ BRCA2 đóng vai trò sửa chữa sai hỏng trên DNA, ức chế khối u, ngăn cản tế bào tăng sinh quá mức. Khi gen BRCA1/BRCA2 bị đột biến làm tế bào tăng sinh không ngừng, sự sai hỏng DNA không được sửa chữa dẫn đến tế bào bị mất chức năng => gây ung thư.
- Hormone: Nồng độ estrogen trong cơ thể cao cũng làm tăng nguy cơ mắc ung thư vú. Tuy nhiên, các cơ chế của hiện tượng này vẫn chưa được chứng minh rõ ràng. Các nhà khoa học ở Mỹ cho thấy quá trình chuyển hóa estrogen được xúc tác bởi Cytochrome P450 tạo ra các chất chuyển hóa mà các chất này có thể tương tác trực tiếp với DNA gây ra sự sai hỏng của DNA dẫn đến khởi phát hoặc thúc đẩy khối u.
Công trình nghiên cứu khoa học gốc và link tham khảo:
Link: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/14703066/
- Ngoài ra, còn có một số yếu tố như các tia bức xạ độc hại, ô nhiễm môi trường, lối sống của bản thân uống rượu bia, thuốc lá, chất kích thích…
- Trong bài nghiên cứu của các nhà khoa học ở Đại học Sơn Đông của Trung Quốc đã cho thấy Curcumin có tác dụng ức chế sự phát triển khối u vú thông qua một số cơ chế sau:
- Hầu hết các chất chống ung thư đều tác động nên nhân tố NF-κB là nhân tố liên quan đến sự tồn tại, tăng sinh và di căn của tế bào ung thư. Curcumin giảm hoạt động của NF-κBp65 từ đó ức chế sự tăng sinh, di căn, xâm lấn của tế bào ung thư.
- Tăng cường biểu hiện của gene zeste homolog 2 (EZH2) là một gene có chức năng ngăn chặn sự phát triển của khối u, ức chế protein β-catenin từ đó ức chế con đường truyền tín hiệu Wnt/β-catenin (có vai trò quan trọng trong sự tăng trưởng và phát triển của tế bào) và protein Bcl-2 (ức chế quá trình apoptosis).
- Cảm ứng quá trình apoptosis của tế bào, giảm biểu hiện của Ki-67, proiferating cell nuclear antigen (PCNA) là những protein biểu hiện cao trong nhân tế bào khi tế bào phân chia.
- Trong một số trường hợp tế bào ung thư có thể trốn thoát khỏi apoptosis do đó cần có một quá trình gây chết thay thế, hỗ trợ cho apoptosis. Paraptosis là quá trình gây chết tế bào theo chương trình hỗ trợ apoptosis do sự mất cân bằng nội mô. Curcumin làm giảm sự biểu hiện của protein AIP-1/Alix là protein gây ức chế quá trình paraptosis.
- Tăng cường sự biểu hiện của protein maspin một chất ức chế serine protease làm kiềm hãm sự phát triển của khối u và quá trình di căn trong cơ thể và protein bax kích thích quá trình apoptosis.